FAS – Płodowy Zespół Alkoholowy
Na początku każdego roku szkolnego – dokładnie 9 września – w ramach obchodzonego w tym dniu Światowego Dnia FAS dziewczęta z klas I uczestniczą w zajęciach profilaktycznych uświadamiających o jednym z nieodwracalnych skutków spożywania alkoholu w czasie ciąży, jakim jest FAS.
FAS czyli płodowy zespół alkoholowy to zespół wad wrodzonych, obejmujących zaburzenia fizyczne i neurologiczne. FAS (ang. Fetal Alcohol Syndrome) to najpoważniejsza konsekwencja picia przez kobietę alkoholu w ciąży. Nie wiadomo, jaka ilość alkoholu wywołuje płodowy zespół alkoholowy (FAS), ale już jednorazowe picie alkoholu może wywołać lżejszą odmianę FAS zwaną FAE (Fetal Alcohol Effects) – dziecko ma wtedy takie same symptomy jak w przypadku FAS, lecz o mniejszym natężeniu. U dzieci kobiet ciężarnych pijących alkohol okazjonalnie mogą pojawić się natomiast symptomy FAS związane wyłącznie ze sferą umysłową (objawy fizyczne nie występują).
To jedna z niewielu chorób wrodzonych dziecka, na którą matka ma całkowity wpływ: by dziecko nie cierpiało z powodu alkoholowego zespołu płodowego, wystarczy po prostu nie pić alkoholu. Tylko tyle. Warto wziąć to sobie do serca.
Objawy FAS:
- niski wzrost i małogłowie
- dysmorfie twarzy (twarz jest niesymetryczna, dość płaska, szeroka, o wyglądzie orientalnym, oczy dziecka osadzone są szeroko – tak, że nasada nosa sprawia wrażenie bardzo szerokiej, nos najczęściej jest krótki i zadarty, rynienka podnosowa słabo zaznaczona (lub nie ma jej w ogóle), górna warga jest bardzo cienka, odległość między nozdrzami a górną wargą jest dłuższa niż zwykle, uszy są nisko osadzone, często ze zniekształconymi małżowinami, owłosienie skóry głowy, brwi i rzęsy są obfitsze niż przeciętnie)
- wady układu kostno-mięśniowego i zaburzenia czucia głębokiego, problemy z koordynacją (dziecko może np. złamać rękę i nie czuć tego)
- problemy ze słyszeniem, opóźnioną zdolność mówienia
- zmniejszone pole widzenia, słabą pamięć wzrokowa (dziecko może się łatwo gubić nawet w okolicy domu)
- anomalie w budowie wątroby, serca, nerek, narządów płciowych
- podwyższony próg bólu lub nadwrażliwość na ból
- nadpobudliwość
- problemy z pamięcią i trudności w uczeniu się (dziecko będzie się skarżyć, że „nic mu nie wchodzi do głowy”, choć się uczy)
- zaburzenia zachowania, niedostosowanie społeczne, trudności w przewidywaniu konsekwencji swoich zachowań (może np. uciekać z domu)
- niekontrolowane napady złości, agresja
- skłonność do uzależnień
- skłonności depresyjne i lękliwość
Pedagog